» inne » Ludwik Napoleon Dębicki - curriculum vitae. Spadek teksaski.USA.Polska.
Ludwik Napoleon Dębicki – curriculum vitae
Ludwik Dębicki, syn Józefa i Tekli z Komodzińskich, urodził się 2 kwietnia 1807 roku w Grzymałowie w powiecie kieleckim.
Ludwik Dębicki walczył w 1830 roku w Powstaniu Listopadowym. Początek historii tzw.”spadku teksaskiego” wywodzi się z nieznanego na ogół epizodu represyjnego działania zaborców w stosunku do uczestników Powstania Listopadowego w Polsce w 1830 roku.
Po upadku Powstania żołnierze, chorążowie i oficerowie ze stanu szlacheckiego rozproszyli się po całej Europie. Uciekających z zaboru rosyjskiego internowali niemieccy i austriaccy zaborcy. Cesarz Austro-Węgier, Franciszek I, uwięził kilkuset Polaków w twierdzy w Trieście, ale ponieważ było to połączone z wielkimi kosztami, zwrócił się do prezydenta Stanów Zjednoczonych o przyjęcie ich w charakterze osadników. Kongres USA wyraził zgodę i w roku 1834 w Nowym Jorku wysadzono na ląd 235 polskich powstańców, byłych uczestników Powstania Listopadowego. Z Triestu za ocean przetransportowano ich na pokład dwóch fregat „Guerrero” i „Elia”, przy czym dla nich wszystkich sporządzono tylko jedną listę i w dodatku wszystkim 235 pasażerom nadano imiona włoskie. W ten sposób mój przodek otrzymał imię Napoleona.
Prezydent USA Andrew Jackson podpisał stosowny dokument i naszym powstańcom przydzielono ziemię do uprawy w Rackford nie opodal Chicago.
Ale nie wszystkim Polakom to zajęcie odpowiadało, stąd na własną rękę szukali zajęcia stosowniejszego do swego wieku i wykształcenia.
L.N.Dębicki w czerwcu 1834 roku znalazł się w Alabamie. W tym czasie w Teksasie toczyły się krwawe walki między Meksykanami i kolonistami z północnych stanów Ameryki. L.N.Dębicki zaciągnął się ochotniczo w szeregi wojsk amerykańskich jako artylerzysta. W krótkim czasie, za wybitną odwagę i bohaterstwo otrzymał odznaczenia i awanse. Jego kompania, pseudonim „Watt” często z uznaniem była wymieniana w rozkazach dowódców.
Polacy walczyli w imieniu osadników amerykańskich o Teksas, który do 1803 roku był hiszpański i zwyciężali w wielu bitwach, np. w 1836 roku pod Alamo, ale niestety, wojna w Teksasie dla zdecydowanej większości Polaków – powstańców listopadowych zakończyła się tragicznie. Jeszcze tego samego 1836 roku, tym razem w miejscowości Goliath, oddział płk. Fannina, prowadzony przez polskich oficerów, został otoczony przez wielokrotnie liczniejsze wojska meksykańskiego generała Lopeza i doszczętnie rozbity. W bitwie tej 27 marca 1836 roku zginął Ludwik Napoleon Dębicki.
Różne źródła informacji, pochodzące z tego okresu, różnie relacjonują przebieg opisanych powyżej zdarzeń, ale jedno nie ulega wątpliwości, że w tych walkach o wolność Teksasu szczególnie wyróżniły się cztery osoby z Polski:
Ludwik Napoleon Dębicki, Jan Kornicki i dwaj bracia Adolf i Franciszek Petrusewiczowie (ci ostatni uratowali się z rzezi pod Goliath).
Ich bohaterstwo i odwagę wyróżnił później wolny już Stan Teksas nagrodami w postaci przyznania im i ich spadkobiercom różnych działek ziemi.
W roku 1856 rząd amerykański przyznał L.N.Dębickiemu pośmier-tnie trzy działki o łącznej powierzchni przeszło 16 km2 i na tych właśnie działkach w 1876 roku odkryto olbrzymie złoża ropy naftowej. Dzisiaj, większość z 80 odwiertów zlokalizowanych na tych działkach, eksploatują koncerny Expo Oil, Shel oraz State Oil.
I tak się zaczęła historia tzw „spadku teksaskiego”.
opr.Wilhelm Dębicki
|